Söz konusu resmi yazıda ”Meslekî ve Teknik Eğitim Genel Müdürlüğünün 06/10/2023 tarihli ve-E-59917357-101.03-86428672 sayılı yazısı üzerine Kurulumuzda görüşülen Ahilik Kültürü ve Girişimcilik Dersi Öğretim Programı’nın ekli örneğine göre uygulanması ve ilgili Genel Müdürlük tarafından eğitim aracı hazırlanması hususunu uygun görüşle arz ederiz.” denilmiştir.
Mesleki gelişim atölyesin de görülecek öğretilmesine çalışılacak olan ahilik ile ilgili ders konusunda yeni nesillerin bir çoğunun yabancı bırakıldığı aklımıza gelebilecek ilk sorularımız, Buyurunuz.
Ahilik ne demek?
“Selçuklular ile Osmanlılar döneminde Anadolu´da kurulan esnaf ve zanaatkâr loncalarının öncüsü sayılan sosyal örgütlenme. Şehirlerde oturan esnafın aralarında birleşerek kurdukları dini ve ekonomik özellikte bir teşkilattır. “ahi” kelimesi “kardeş” anlamına gelir.
Günümüzün esnaf odalarına benzer bir işlevi olan Ahilik iyi ahlakın, doğruluğun, kardeşliğin, yardımseverliğin kısacası bütün güzel meziyetlerin birleştiği bir sosyo-ekonomik düzendir.
Ahilikte eğitim şarttır. Eğitimin amacı ise nitelikli insan yetiştirmektir. Ahilik teşkilatında eğitim alan genç, teşkilattan öğrendiği meslekî, dinî ve ahlakî kuralları uygulayarak halk içinde örnek şahsiyet olmuştur. Ahiliğin amacı da öğretimle üreten, eğitimle de asil bir toplum oluşturmaktır.
Ahiliğin 7 şartı nedir?
Fütüvvetin şartları: vefa, doğruluk, emniyet, cömertlik, tevazu, insanlara nasihat, onları doğru yola sevk etmek, tövbe ve güçlü iken affetmektir. Şarap içen, zinada bulunan, yalan söyleyen, koğuculuk eden, hile yapan, gıybette ve bühtanda bulunanlar, hainler ahilik teşkilatına alınmazlar ve fütüvvetten düşerler.
Ahilik hangi ders?
Ahilik; fütüvvetten yani toplumun güvenini kazanmış erdemli kişilerin ahlaki öğretilerden doğan kuralları mesleki alanlarına uygulayan güçlü bir ahlak öğretisidir. Ahilikte meslek ahlakı en önemli değerlerden biridir.
Ahilik dersi nedir?
Ahilik sistemi kendi içindeki eğitim sistemi ile misyonuna uygun insanları yetiştirir. Esnaf ve sanatkâr olmak isteyenlere; yamak, çırak, kalfa ve usta hiyerarşisine göre mesleğin incelikleri öğretilir; kabiliyetli çırak, kalfa ve ustaların elinden tutularak medreselerde eğitim görmesi sağlanır.
Çalışma hayatında Ahilik kültürü ve meslek etiği ilkeleri nelerdir?
Ahilik, birbirine saygı duyan, yardım eden, fakiri gözeten, yoksulu barındıran, ilmi ve çalışmayı ibadet sayan, din ve ahlak kurallarına sıkı sıkıya bağlı esnaf-sanatkarların teşkilatı anlamını ifade eder.
Ahilik kültürü, meslek ahlakının tarihimizdeki en önemli örneğidir. Bu kültürün yapı taşları olan sevgi, saygı, yardımlaşma, hayırseverlik, iş birliği, doğruluk, dürüstlük ve güvenilirlik gibi değerlerin tekrar hayat bulması; yaygınlaşması iş ve ticaret dünyasına dinamizm kazandıracaktır.
Ahilik eğitim sisteminin özellikleri nelerdir?
Ahilik sisteminde, yamak olarak sisteme kabul edilmiş bir çocuk hayatını kazanacağı bir meslek öğreniyor. Bunun yanında, sosyal ilişkilerini düzenleyeceği ahlak ve görgü eğitimi, İslam’ın şartlarının ve değerlerinin öğretildiği dini eğitim de veriliyordu.
Ahilik temel ilkeleri nelerdir?
Ahilik ve kurum düzeni bugünlerin şartlarında bile, 5 çekirdek ilke ile, “Toplumsal sorumluluk, Hizmette mükemmellik, Dürüstlük ve doğruluk, Ortak yaşama” ile örnek bir ‘yatay örgütlenme’ toplum hareketi şekillendiriyor.
Ancak bu gibi hayat boyu anlatmaktan çok daha fazlası için yaşamak ve yaşatmak için bu dersi okutmak yetmez. Ticaret ve Sanayi bakanlığı ülke genelinde Ahilik sistemini geri getirmeli ve bu konuda yaptırım tedbirleri uygulanmalıdır. Devletimizden bununla ilgili çalışmaların da zaman kaybedilmeden hayata geçirilmesi gereklidir, ahilik kültürüne ve hayat anlayışına bizim olduğu kadar tüm insanlığın çok ihtiyacı var. Her kimin emeği ve çabası var ise gönülden Teşekkür deriz..
Mustafa Hakkı SEZGİN/ Türkiye Postası Gazetesi / Genel Yayın Yönetmeni
