Zelenskiy bir komedi oyuncusu. Putin eski KGB ajanı. Zelinskiy oyuncu, Putin asker. Zelinskiy aklını hep komediye yormuş, elinden kalemi düşürmemiş. Putin aklını stratejiyle terletip, silahı belinde dolaşmış. Zelenskiy’i iktidara getiren avami/halk iradesi, Putin iktidara getiren derin imparatorluk aklı. Putin SSCB’nin yıkılışında ayaklanan halka silahını çekecek kadar gözü kara bir ajan, Zelenkiy magazin seyircilerinin alkışıyla gülücükler dağıtan bir komedyen. Zelenskiy sanatçı, Putin savaşçı. Zelenskiy demokrat Putin diktatör. Oyunculuk da bir sanat askerlikte… Ancak oyunculuk halkı eğlendirmek üzerine, askerlik ise yönetmek üzerine kurulu bir sanat! Eğer halk bir oyuncuya devleti teslim ediyorsa onu kendini yönetmek için değil, eğlendirmek için seçiyor demektir. Ki Zelenskiy dört yüz bin kişilik orduyu yüz elli bine indirerek gerçek devlet adamı olmadığını daha ilk başta göstermiştir. Sonra Rusya’nın tehdidini hissedince kadınlarla ordunun sayısını iki yüz bine çıkarmış! Ukrayna kadın ordusu tahrik gücü yüksek bir ordu olabilir ama öldürücü gücü asla!
Rusya’nın Ukrayna’yı işgali bana Aristoteles’in üzerinde kafa yorduğu iki önemli kavramı hatırlatıyor: Komedi ve Trajedi! Aristoteles komedinin soysuz/avami, trajedinin soylu/seçkin sanat olduğunu söyler. Sanat eserleri arasında Trajedinin komediden daha makbul olduğunun altını çizer. Trajedi acıdan beslense de içinde gizli hikmet saklar. Komedi ise kenar ve kırsaldan beslenen güçlü bir argoya sahiptir. Trajedinin dili kutsalın, komedinin dili küfür ve argonun dilidir! Ukrayna ve Rusya veya Zelenkiy ve Putin’in durumu Aristoteles’in trajedi ve komediyi yorumuna benzer. Ukrayna Zelenskiy’i seçerek komediyi, Rusya ise gözü kara Putin’i seçerek trajediyi tercih etmiştir. Ukrayna gülmek, Rusya ağlamak için Putin’i seçmiştir. (Kazanan Rusya olsa da savaşın acıları onları rahat bırakmayacaktır) Her komedi kısa, her trajedi uzun solukludur. Ukrayna kısa bir müddet eğlenmiş, Rusya ise uzun vadede savaşı göze almıştır. Sonuç olarak komediye yatırım yapan Ukrayna kaybetmiş trajediyi içselleştiren Rusya kazanmıştır. Her trajik kahraman acı çekse de kazanır. Rusya savaşın ekonomik bedelini ağır ödeyecektir ama kazanan olacaktır. Zelenskiy saray soytarıları gibi rol gereği kralı taklit etmiş ancak bu uzun sürmemiş, kral/Çar gelince gerçek hayatına dönmek zorunda kalmıştır. Soytarılar eğlendirirken alkışlanır ancak şamarı yemekten kurtulamazlar. Zelenskiy’in ülkesi işgal edilirken umutsuz çaresizliği komedinin bittiği yerde trajedinin başladığını göstermektedir. Tabi bana tuhaf gelen şey ise Zelenskiy’nin Rusya veya Putin’e komediden ilham alarak hokkalı iyi bir küfür dahi edememesi. Oysa komedyenler çok iyi küfür eder, en güçlü argoya sahiptirler. Bilindiği üzere soytarılar korkak olur. Acaba diyorum Zelenskiy’nin korkudan mi dili tutuldu? Ayrıca Ukrayna ordusunun Rusya ile savaşıp savaşmama tartışmasını da komediye mi yorsak yoksa trajediye mi? Komedi kahramanları ölmez hatta mutlu sona ulaşırlar ancak trajedi kahramanlarının sonu genellikle ölüm ve acıyla biter ama onurlu ve erdem barındırır. Komedi ise bayağılaşabilir. Komedinin kahramanları ne savaşmasını bilir ne de ölmesini. Zelenskiy’nin saldırıya uğrarken savunacağız demesi mağlubiyeti daha ilk günden kabullenmesi demektir…
Mehmet KURTOĞLU / 24 ŞUBAT 2022
